Beleidsterrein Jeugd
Het organiseren van specialistische jeugdhulp
Een van de maatregelen van de Taskforce is het aanstellen van een programmadirecteur. De interim programmadirecteur is in juni 2025 gestart. Deze programmadirecteur heeft de opdracht om een regionaal plan van aanpak te schrijven om de overige maatregelen van de Taskforce te implementeren. De Taskforce Jeugdhulp voert op regelmatige basis overleg om te sturen op dit proces. Om de kosten van de specialistische jeugdhulp te verminderen wordt daarnaast gewerkt aan de afbouw van de Buiten Budgettaire Route en het collectiveren van individuele voorzieningen waar mogelijk.
Jeugdhulp door de Stichting Jeugdteams Leidse regio
De Jeugdteams hebben veel aandacht voor normaliseren, collectiveren, afbakening van jeugdhulp en verbetering van data en monitoring. Gemeenten hebben samen met de jeugdteams de uitvoeringsagenda 2025-2028 met werkafspraken ontwikkeld. Vanaf de tweede helft van 2025 wordt uitvoering gegeven aan deze uitvoeringsagenda om Stichting Jeugdteams Leidse regio verder te ontwikkelen. Hiermee wordt ervoor gezorgd dat jeugdigen en gezinnen de juiste tijdelijke hulp, op de juiste plek, op het juiste moment, van een juiste professional krijgen, als het eigen netwerk niet (meer) toereikend is.
Hervormingsagenda Jeugd 2023-2028
De conferentie ‘Jouw Kracht, Hun Toekomst: Samen het verschil maken voor de Leidse jeugd’ heeft een vervolg in de netwerkbijeenkomsten met professionals en inwoners in de Leidse wijken. Deze netwerkbijeenkomsten worden in het najaar van 2025 georganiseerd. Op deze manier wordt ingezet op het versterken van de Leidse sociale basis.
In de Hervormingsagenda Jeugd zijn maatregelen geschreven om de lokale jeugdteams te versterken. In samenwerking met de regiogemeenten en Stichting Jeugdteams Leidse regio wordt in het najaar van 2025 uitvoering gegeven aan deze maatregelen.
Beleidskader Gezondheid, Sport, Spelen en Bewegen
In de eerste helft van 2025 hebben we gewerkt aan de basis voor een nieuw beleidskader gezondheid, sport, spelen en bewegen. Hierin zijn de aanbevelingen uit de begin 2024 vastgestelde evaluatie van de beleidskaders Sport & Gezondheid en Spelen & Bewegen leidend. Eind 2025 organiseren we de participatie met de stad. Dit doen we in de vorm van een stadscongres, waarin op de verschillende thema's focusgroepen georganiseerd worden. In dit proces zorgen we ervoor dat we alle betrokken groepen betrekken.
Speeltuinen
Vanuit de Samenspeelbelofte zijn er twee Samenspeeldagen op 13 april en 6 juli georganiseerd in SV de Vogelenwijk. Op deze dagen staan het samenspelen van kinderen met en zonder beperking centraal. Daarnaast hebben elf speeltuinverenigingen in Leiden in samenwerking met het Nationaal Fonds Kinderhulp in april 2025 een dag georganiseerd om stil te staan bij kinderarmoede. Alle speeltuinen waren gratis toegankelijk en samen hebben ze op deze dag ongeveer 1.100 spelende kinderen ontvangen. Voor de realisatie van een nieuw speeltuingebouw heeft Speeltuinvereniging Zuid-West een projectleider aangesteld. Deze is momenteel bezig met het doorlopen van de vergunningprocedures.
In 2025 zijn de volgende speelplekken of een speeltoestel op de speelplek tot nu toe vervangen: Hooghkamerpark, Atjehstraat 13a achterkant en bij SV Morschkwartier. In de zomer van 2025 werd aan de volgende andere speelplekken nog gewerkt: Suze Baarthof, Matilo, Edelkarper, SV Oosterkwartier, Mondlanestraat, Fien de La Marsstraat, Atjehstraat 74 achterkant, Kanaalstraat 21, Atjehstraat tegenover 97, Annie Coertstraat, SV Stevenshof, Stevenspark.
Verder is er 50.000 euro voor speeltuinvereniging ZW beschikbaar gesteld. Er is kinderparticipatie geweest voor Cronesteijn (specifiek met kinderraad) en voor alle andere speelplekken zijn ook kinderen en buurtbewoners bevraagd. Beweegsleutels werden toegepast bij onder andere de Zwijger, Westerpoort, Panoramapark en de Lammerschans driehoek (pocketpark).
Waarborgen kwaliteit (openbare) speelruimte
We voldoen niet op alle speelplekken aan alle speelrichtlijnen. Hier is ook geen beleid op vastgesteld. We werken eraan om de speelplekken wel aan de speelrichtlijnen te laten voldoen.
Groenblauwe schoolpleinen
Groenblauwe schoolpleinen zijn uitdagende pleinen die uitnodigen tot spelen en bewegen en die voorzien zijn van planten, struiken, bomen en eventueel water. Naar aanleiding van de inventarisatie van de schoolpleinen in de gemeente Leiden wordt een advies in de tweede helft van 2025 verder uitgewerkt. Daarnaast is op het Bonaireplein een pilotproject gestart voor herinrichting van het plein. De uitkomsten van de pilot nemen we mee in het advies over het vergroenen van andere schoolpleinen. Bij het IVN-Jantje Beton is een subsidieaanvraag ingediend voor het vergroenen van twee schoolpleinen in Leiden in 2026. Op twee andere basisscholen heeft de NDE-adviseur op verzoek van de school advies gegeven over het vergroenen van het schoolplein.
Beleidsterrein Onderwijs
Leidse Gelijke Kansen Aanpak
In 2025 werd uitvoering gegeven aan de Leidse Gelijke Kansen Aanpak (2024-2026). Er werden een aantal inspanningen in de praktijk gedaan, zoals de inzet van Leidse brugfunctionarissen en de doorontwikkeling van Kansrijk Onderwijs Leiden. Daarnaast werd in het licht van Leiden Onderwijsstad 2025 stevig ingezet op verbinding, ontmoeting en kennisdeling. Voorbeelden hiervan zijn de voorlichtingsbijeenkomst in Het Gebouw rond ‘armoede op scholen’ in samenwerking met het Jeugdeducatiefonds, een kennisdelingssessie ter afronding van het Nationaal Programma Onderwijs in september, een bijdrage vanuit Kansrijk Onderwijs Leiden aan de ‘Nacht van de leraar’ en een ‘Leidse week van gelijke kansen’ inclusief een landelijk congres op 3 november in co-creatie met de Gelijke Kansen Alliantie.
Aangekondigde bezuinigingen op het onderwijs
Door het Rijk werden in het hoofdlijnenakkoord bezuinigingen aangekondigd per 1 januari 2026. Denk hierbij aan de voorgenomen tien procent bezuiniging op onderwijsachterstandenbeleid en de voorgenomen bezuiniging op de Onderwijskansenregeling (voortgezet onderwijs). Deze bezuinigingen zorgen voor onzekerheid bij schoolbesturen, scholen en de partners rond het onderwijs. Als gemeente Leiden omarmen we dan ook een motie van Helmond (via stemadvies voor de algemene ledenvergadering van de Vereniging Nederlandse Gemeenten) voor behoud van gelijke onderwijskansen voor alle kinderen en jongeren. Via het bestuurlijk overleg onderwijs hebben we onze partners proactief benaderd om te inventariseren wat deze bezuinigingen voor hen betekenen. Zij gaven aan nu niet te handelen en de landelijke ontwikkelingen te volgen. We monitoren bij scholen en partners wat de consequenties zullen zijn van de bezuinigingen.
Vernieuwde conciërgeregeling
In 2025 is gewerkt aan de vernieuwing van de gemeentelijke subsidieregeling voor conciërges in het primair onderwijs, met als doel actualisering en verbreding van de doelgroep. De regeling omvat naast conciërges nu ook ander onderwijsondersteunend personeel (OOP). Het college heeft de regeling in september 2025 vastgesteld. We zetten extra in op scholen die dit het hardst nodig hebben. Hierbij kijken we per school wat er nodig is. De onderwijskansenscholen kunnen extra fte aanvragen.
Rijke Leerdag Leiden
De Rijke Leerdag in Leiden biedt kinderen naschools verrijkend en gevarieerd aanbod dat inspeelt op hun talenten en ontwikkeling. De coalitie Rijke Leerdag Leiden (vanuit de Rijksregeling School en Omgeving) is in 2025 uitgebreid met meerdere scholen. In de subsidieronde School en Omgeving 2025-2028 doen nu zeven Leidse basisscholen en één Leidse middelbare school mee. Voor de Leidse scholen die de rijkssubsidie wel hebben aangevraagd maar niet toegekend hebben gekregen, is gekeken naar de mogelijkheden voor financiering van naschools aanbod vanuit het LEA-budget.
De gemeente wil dat het (naschoolse) aanbod in Leiden goed vindbaar is, ook voor scholen zonder subsidie via School en Omgeving. Daarom is er ook gewerkt aan een overzicht op onderwijsindeleidseregio.nl, waar (educatie)professionals verrijkend onderwijsaanbod kunnen vinden. Bestaande overzichten zoals Verwonder om de Hoek en initiatieven vanuit het Leiden Education Fieldlab (LEF) worden hierin opgenomen. Dit wordt gedaan vanuit het actieplan Kansrijk Onderwijs Leiden.
Doorontwikkeling lokale Gelijke Kansen Alliantie-agenda met OCW
In de tweede helft van 2025 is de rijkssubsidie voor de doorontwikkeling van de lokale GKA-agenda met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) toegekend. Het schoolbestuur SCOL is hiervoor penvoerder. De doorontwikkeling van deze agenda richt zich op de interventies uit het gezamenlijke actieplan Kansrijk Onderwijs Leiden.
Kindcentrum ‘Stevenshof’
In het kader van de vervangende nieuwbouw van het Stevenshofscholencomplex van Stichting Openbaar Primair en Speciaal Onderwijs Leiden-Leiderdorp (PROO) en Stichting Confessioneel Onderwijs Leiden (SCOL) is de wens om een nieuw kindcentrum te realiseren. Kinderopvangorganisatie FloreoKids zal de kinderopvang in het kindcentrum gaan verzorgen. Het nieuwbouwproject loopt vertraging op door aanpassingen in de bouw. Hierover is gerapporteerd in de eerste voortgangsrapportage en via beantwoording van raadsvragen. Naar verwachting wordt het kindcentrum in schooljaar 2029-2030 opgeleverd. De raad wordt hierover na het reces geïnformeerd middels een brief. Parallel aan de bouw wordt gewerkt aan de inhoudelijke uitwerking van de samenwerking in het toekomstige kindcentrum. Hierbij is onder andere aandacht voor het vormgeven van een doorlopende leer- en ontwikkellijn.
Bereik Voorschoolse Educatie (VE)
We werken aan de ontwikkeling van een stadsbrede monitor voor Voorschoolse Educatie (VE). Deze monitor moet inzicht geven in het bereik, de kwaliteit en de deelname aan VE in Leiden. Het proces bevindt zich in de afrondende fase. De monitor zal vanaf begin 2026 operationeel zijn en structureel worden ingezet voor beleidssturing en kwaliteitsverbetering.
Daarnaast zijn de samenwerkingsgesprekken met de kinderopvangorganisaties FloreoKids, Partou en SPL geïntensiveerd. Deze gesprekken verlopen constructief en hebben geleid tot afspraken over een structureel en dekkend aanbod van voorschoolse educatie (VE) en peuteropvang in de stad. Er is meer continuïteit in het aantal VE-plekken gerealiseerd, met aandacht voor spreiding over de stad en voldoende capaciteit om aan de vraag te voldoen.
Veiligheidsconvenant
In de eerste voortgangsrapportage is aangegeven dat de samenwerkingsafspraken rondom schoolveiligheid voor de zomer formeel zouden worden vastgelegd in een convenant. Ondertekening van het convenant is verder uitgesteld, om input van schoolbesturen en juristen te verwerken. Het voornemen is om het convenant in het vierde kwartaal van 2025 ter vaststelling aan het college voor te leggen en aansluitend te laten ondertekenen.
Nieuwkomersonderwijs primair onderwijs
Het gezamenlijke convenant nieuwkomersonderwijs in het primair onderwijs vormt een goede basis voor de afspraken die we met elkaar hebben gemaakt om de kwaliteit en samenwerking met scholen in Leiden en de Leidse regio te borgen. In de tweede helft van 2025 heeft elke gemeente die is aangesloten bij het convenant, een bijdrage geleverd voor de inzet van de (regio)coördinator nieuwkomersonderwijs in het primair onderwijs. Op dit moment werken we hierin samen met Oegstgeest en Leiderdorp. Met Voorschoten en Wassenaar wordt gekeken naar eenzelfde soort samenwerking op dit gebied.
Voorbereiding uitbreiding nieuwkomersonderwijs 16+
In de tweede helft van 2025 bereiden we samen met het onderwijs de uitbreiding van het nieuwkomersonderwijs voor minderjarige 16+ nieuwkomers voor. Deze uitbreiding is nodig om ook in Leiden te blijven voorzien in voldoende én passend onderwijs voor deze doelgroep. We richten ons op een tweede ISK-locatie in de stad, met als doel te starten in januari 2026.
Op weg naar een vernieuwde regionale aanpak Voortijdig Schoolverlaten
We werken actief door aan de voorbereiding van de nieuwe regionale VSV-aanpak 2026-2029, samen met gemeenten in de Doorstroompunt regio Zuid-Holland Noord, het onderwijs en het Doorstroompunt van het RBL. Daarmee bouwen we voort op de bestaande aanpak en sluiten we aan op de nieuwe wet 'Van school naar duurzaam werk'. Deze wet richt zich op jongeren tot en met 26 jaar. We ontwikkelen een aanpak die jongeren volgt in hun levensfase: van ondersteuning op school tot begeleiding naar duurzaam werk. We liggen goed op schema en werken de komende maanden de programmalijnen verder uit. In december 2025 ronden we de bestuurlijke afstemming af en in januari 2026 dienen we het definitieve VSV-programma in bij het ministerie van OCW.
Beleidsterrein Onderwijshuisvesting
Op 12 juni 2025 heeft uw raad het beleidsrijk Integraal huisvestingsplan 2026 – 2042 (IHP) vastgesteld. In de voorbereiding van de huidige projecten wordt zo veel mogelijk geprobeerd het inhoudelijk beleid te realiseren. Daarnaast wordt er dit jaar een uitvoeringsplan gemaakt.
De (eerste) Voortgangsrapportage Projecten Onderwijshuisvesting van 5 juni 2025 (Z/25/3822606) geeft de stand van zaken van de lopende scholenbouwprojecten. In november 2025 volgt een actualisatie hiervan. Deze halfjaarlijkse onderwijshuisvestingsrapportage zal ook in 2026 nog verschijnen. In de Kaderbrief 2025-2029 zijn voor de scholen De Driestar, De Vlieger en de Leidse Houtschool (aanvullende) middelen opgenomen.